Statistieken en systemen. De eminentie van de nutteloze en zinvolle statistiek, Martijn Engelbrecht, maakt school, zo blijkt uit de voordrachten van het meest aansprekende talent van het afgelopen jaar.
Een constante in de vijf presentaties in Zeebelt was het goed doortimmerde (voor)onderzoek. Alweer prevaleert inhoud boven vorm, of liever, ís inhoud vorm.Mogelijk als gevolg van de schijnbare oneindigheid aan keuzes, het wegvallen van dogma’s, de vervaging van goed en fout en onbeduidendheid van mooi en lelijk, blijven berekening, gemene delers, maar ook gevoel als meewegende factoren over.
Bij Franklin de Bekker was gevoel zelfs het uitgangspunt. Hij onderzocht op basis van zijn eigen bevindingen in Amerika (Rhode Island) de vier fases van integratie: verwachting, ontdekking, afbakening en gewoonte. Hij verzamelde daarbij wat beeldend relevant kon zijn, noteerde ontmoetingen, maakte vrienden, wees sommigen weer de deur en completeerde de verzameling feiten en gegevens met foto’s, schetsen, post-it-notities en een geleidelijk oplopend grafiek, gecombineerd in een allengs voller rakend boek en uiteindelijk in z’n expositie. Zijn conclusie: patronen geven inzicht.
Marloes de Laat liet zich bij haar ontwerp van de eindexamencatalogus voor de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem leiden door het gevoel van anderen, aan de hand van drie vragen. Typeer je werk, typeer jezelf en typeer je studie. Daarmee poogde ze de verzuiling binnen het kunstenonderwijs te doorbreken en een nieuwe categorisering op basis van individuele overeenkomsten te initiëren. Op basis van statistische uitkomsten verbeeldde ze in de (als virtuele expositieruimte ingerichte) catalogus een derde dimensie door werk van gelijkgestemden als achtergrond van het geëxposeerde te gebruiken.
Wellicht was voor Kai Bernau de veelheid aan mogelijkheden een aanleiding om te ontdekken of zoiets als neutraliteit bestaat. De visuele uitkomst van zijn expertise was een sterk op Helvetica gelijkende letter in een klinisch ingerichte, vale ruimte. Zelf maakte hij er overigens geen geheim van dat ondanks meetkundig veldonderzoek naar (door hemzelf gekozen) min of meer neutrale lettertypes, smaak deels de vorm bepaalde. Zijn uiteindelijke conclusie was dan ook dat neutraliteit níet bestaat, fijntjes onderstreept door collega-ontwerper Christoph Dunst, die Bernaus neutrale letter gebruikte in een gefingeerd affiche voor Switzerland United Banks met de tekst: Storing the Nazi treasures since 1934.
Bij Daphne Heemskerk leken we enigszins verstrikt te raken in een onontwarbare kluwen van statistische lijntjes waarmee ze een straat in Breda had doortrokken. Geïnspireerd door haar dagelijkse gang naar de supermarkt concentreerde ze zich uiteindelijk op de Beukstraat die ze in een boek met negen uitscheurbare routes, op negen verschillende manieren probeerde te karakteriseren. Alles is perceptie, weten we. Ze hanteerde daarbij tijdens haar drie maanden durende onderzoek allerlei zelfbedachte regels die ze af en toe middels intuïtie weer sluitend moest zien te krijgen. Schijnbaar inzichtelijk voor haarzelf, begonnen de verzamelde gegevens hier en daar toch een beetje voor de ogen te dansen.
Het Rotterdamse duo Myrthe Veeneman en Marjolein Vermeulen, alias M.V., vermengde fictie en feiten door alter ego’s Marijke en Martin een in heftigheid oplopende MSN-conversatie aan te laten gaan. Niet voor niks een medium waar fantasie en werkelijkheid nog al eens verwisseld worden. De dialoog, vastgelegd in een onberispelijk uitgevoerd en gebonden boek, werd gelardeerd met zogeheten emoticons, waarin gaandeweg duidelijk werd dat Martin de binnen- en Marijke de buitenwereld vertegenwoordigt. Onpersoon Martin, introverte tobber tenslotte, overleefde het project niet, blijkens de sobere advertentie in een vaderlandse kwaliteitskrant. Marijke, daarentegen, springt en huppelt voort in de virtuele ruimte.
Bart de Haas
WWW
Kai Bernau
kaibernau.com
letterlabor.de
Franklin de Bekker
www.franklinis.nl
EMAIL
Daphne Heemskerk
daphneheemskerk@hotmail.com
Marloes de Laat
mamuche@hotmail.com
Marjolein Vermeulen
marjoleinvermeulen@gmail.com
Franklin de Bekker
hey@franklinis.nl